Wat zou dat heerlijk zijn: gezond voedsel dat net zo lekker smaakt als junk food. Je weet wel die lekkere vette, zoete of zoute hap die helaas o zo slecht is voor onze lijn en gezondheid. Als het lukt om spruitjes of een zure hap heerlijk te laten smaken dan kunnen we er zoveel van eten als we willen. En het is dan nog gezond ook! Of misschien toch niet?
Vet en zoet
Aan de Landbouw Universiteit van Wageningen proberen ze het met vet. Er worden intelligent in elkaar geknutselde chemische brouwsels gemaakt waar weinig vet in zit maar waar toch de smaaksensatie van vet bij optreedt. Lekker ‘vet’ eten dus en toch weinig calorieën binnenkrijgen. Denk aan pindakaas die nauwelijks calorieën bevat.
In Gainesville, aan de Universiteit van Florida (VS) doen ze hetzelfde maar dan vooral met zoet. Denk aan gepelde citroenstukjes als toetje waar een combinatie van stoffen, die uit planten zijn gehaald, aan wordt toegevoegd die je de sensatie van zoet en lekker geven.
De mirakelbes
Het onderzoek roept bij mij allerlei vragen op. Laten we eens kijken naar een voorbeeld in de praktijk waar dit idee al wordt toegepast. In zijn beroemde Moto Restaurant in Chicago gebruikt Homero Cantu de mirakelbes. Deze staat bekend staat om zijn unieke werking: een minuut of zo na het eten van de bes gaat iets zuurs wat je in je mond stopt, zoet smaken. Een bepaald eiwit bindt zich aan de smaakpapillen in de tong. Dat duurt een uurtje of zo. Je kunt dan die citroen eten en hij smaakt verrukkelijk zoet. Probleempje is dat de bes waanzinnig duur is om hem helemaal in Chicago te krijgen. Hij wordt dus 100 maal verdund met allerlei geheime ingrediënten terwijl zijn werking niet verloren gaat. Dan heb je een neutraal poeder dat je een minuut voordat je aan de citroen (of ander suikerloos gerecht) begint moet innemen. Resultaat: verbluffend lekker!
Je lichaam voor de gek houden
En daar beginnen de problemen: is die 99% toevoeging wel veilig? Wat zijn dat voor stoffen? Wat doen die in het lichaam?
En als we even aannemen dat dat stoffen zijn die normaal in ander voedsel voorkomen is het nog de vraag of je die in die hoeveelheden nodig hebt. Of op dat moment. Je bent eigenlijk je smaak, je controle orgaan, voor de gek aan het houden.
Je tong die je samen met je neus vertelt of je iets veiligs en goeds eet, niet bedorven of op een andere manier niet geschikt voor jou.
En daarmee hou je ook je lichaam voor de gek. Als je genoeg hebt, heb je dan genoeg zoet (het onechte) of genoeg zuur (de echte citroen)? Je weet niet wat je doet en dat weet de kok, de tovenaarsleerling, ook niet.
En wie wil er eerst dat neutrale poeder eten en dan een minuut wachten voordat je aan het roomijs zonder suiker mag beginnen? Het komt wat gekunsteld over.
Andere probemen
Stel het lukt de onderzoekers om spruitjes voor iedereen heerlijk te laten smaken. Je eet er zoveel van als je wilt. Maar misschien was die vieze smaak wel een waarchuwing van het lichaam voor een bepaald stofje en nu krijg je die stof veel te veel binnen. Of er ontstaat een tekort omdat je veel energie en stoffen moet steken in het neutraliseren van die stof.
En wat denkt je lichaam eigenlijk? Je eet lekker veel zoet of vet gemaakt eten maar krijgt de calorieën niet binnen. Je bent verzadigd maar hebt een calorietekort. Voor dikke mensen prima maar wat als ze weer op gewicht zijn?En wat als magere mensen dit eten ook willen eten? Je moet er dan weer een aparte categorie voedsel van maken net als een dieetproduct. Het wordt er niet makkelijker op.
Wat is gezond voedsel?
Zowat alle voedsel bevat schadelijke stoffen. Is het natuurlijk voedsel dan kan het lichaam daar prima mee overweg, zeker als we goed variëren en we de tijd krijgen deze stoffen op te ruimen: een periode van minder eten van die stof of sowieso eens een keer of een tijdje minder eten (vasten) bijvoorbeeld.
Iets anders is het als we voedsel gaan bewerken. Met bewerkt, verhit voedsel ontstaan er veel onnatuurlijke stoffen in het voedsel zoals acrylamide, furan en PAK’s. Kankerverwekkende stoffen waar het lichaam heel wat meer moeite mee heeft.
Hoe meer we gaan knutselen aan voedsel hoe meer vreemde stoffen er in ons lichaam komen en hoe verder we van een gezond voedselpatroon af komen.
Er bestaat wel een gezond voedsel patroon. Veel verse groenten en fruit eten en matig met de rest. En veel variëren. Daarbij afgaan op je natuurlijke voorkeuren en je verzadigingsgevoel.
Dus je kunt niet onbeperkt ongestraft van steeds hetzelfde ‘gezonde’ voedsel blijven snoepen. In de natuur zit er een (natuurlijke) rem op steeds maar hetzelfde eten. Ook al is het o zo gezond. Het gaat tegenstaan, je hebt ‘genoeg’.
Lekker gemaakt voedsel
En het is dus maar de vraag in hoeverre het lichaam, je verzadigingsgevoel of je beheersing, je gefopte tong kan remmen met ‘lekker gemaakt’ voedsel. Je tong was nu juist je waarschuwer.
Als we kijken naar hoe we nu eten dan zien we dat we met het huidige ‘lekker gemaakte’ voedsel al uit de bocht vliegen dus de kans is groot dat het lichaam ook met het nieuwe geknutsel de bocht uit vliegt.
Ik denk zelf dat het lichaam zichzelf alleen goed kan reguleren met natuurlijk voedsel waar onze genen op geprogrammeerd zijn. Van alleen rauw, vers voedsel kun je zoveel eten als je wilt, je zult niet dik worden.
Afhankelijkheid
Geknutsel aan voedsel maakt ons steeds afhankelijker van ‘wetenschappers’ en de voedingsindustrie die dat moet omzetten in producten in de supermarkt. Heeft de voedingsindustrie het beste met ons voor? Ik vrees dat vaak genoeg is aangetoont dat dat niet zo is.
Door geknutsel komt voedsel steeds verder af te staan van je eigen groentetuin waar je baas in eigen tuin en eigen buik bent. Of van de biologische boer die een eerlijk, herkenbaar product levert.
Supervoedsel
We voegen stoffen (suiker, zout, vet maar ook heel veel andere) toe aan natuurlijk voedsel. We halen de harde vezels er uit (raffineren) en breken het open (verhitten). We maken het als het ware lekkerder, rijker en makkelijker verteerbaar dan de natuur. Het wordt een soort super voedsel.
Dus echt gezond voedsel, voedsel dat zo dicht mogelijk bij het natuurlijke voedsel staat, verliest het van wat wij er van maken.
Echt voedsel zal altijd verliezen tegen door mensen gemaakte drugs. Want dat is het wat we aan het doen zijn met het huidige voedsel. Het veroorzaakt explosies van genot (suikerpieken in het bloed, diabetes). Het glijdt naar binnen alsof het niets is (obesitas). Het hoeft nauwelijks gekauwd te worden want heeft nauwelijks vezels (obstipatie).
Het bestaat voor een deel uit drugs waar we aan verslaafd raken.
Coffeïne, nicotine, capsaïcine (rode peper), geraffineerde suiker, geraffineerde granen, gluten, zout, geraffineerde en daarna bewerkte olie, caseïne en zo is er een nog veel langere lijst te maken.
Dan is er inderdaad geen natuurlijk voedsel dat daarmee kan concurreren.
Natuurlijk voedsel is lekker
De oplossing van al deze problemen is niet om het gezonde voedsel lekkerder te maken, dus op een andere manier te gaan knutselen, maar terug te keren tot waar we voor gemaakt zijn: voor natuurlijk voedsel. Als je dat een tijdje eet dan gaat dat weer goed smaken en wordt lekker genoeg om zalig van te genieten.
Dan is er wel gezond voedsel dat veilig is en goed smaakt.
Je kunt het vergelijken met iemand die verslaafd is aan chocola en andere candy-bars. Zo iemand lust vaak geen fruit meer. Is fruit daarom niet lekker? Tuurlijk is fruit lekker en heeft diepgang, maar kan niet concurreren met al die pure suiker en andere verslavende stoffen. Het is een kwestie van afwennen en dan komt de smaak voor echt eten weer terug. Net als de verslaafde roker die moet afkicken voor hij weer van een leven zonder sigaret kan genieten.
De bekende onderzoekster Linda Bartoshuk van de Universiteit van Florida noemt gezond voedsel met de smaak van junk food ‘de Heilige Graal’.
Maar voor mij is ‘de Heilige Graal’ het terugkeren naar vers, rauw, echt voedsel. Dan kan ons natuurlijke gevoel en ons voedingsinstinct weer boven komen en dat zorgt voor een optimale gezondheid waardoor we gelukkiger mensen zullen worden.
Huub Neys – www.HetNatuurlijkeEnHetOnnatuurlijke.nl
Lees ook op AltNed:
AltNed 