Toen ik het boek van Robert Wolff, “Oude wijsheid van natuurvolken” in mijn handen kreeg ging er een schok door me heen.
Een letterlijke schok dus. Dat is me nooit eerder overkomen. Ik voelde dat ik een geweldig boek in handen had.
Ik wil een aantal onderwerpen uit het boek belichten die te maken hebben met de visie van Robert over alternatieve geneeswijzen en de visie van inheemse volken op genezen en de dood.
Veel kennis is verloren gegaan
Robert Wolff is in Zuidoost-Azië veel op zoek geweest naar inheemse geneeswijzen en kruidengeneeskunde. Een race tegen de klok noemt hij het omdat het misschien binnenkort te laat is, omdat niemand zich anders de oude gebruiken nog herinnert.
Hij schrijft:
“De wetenschap is er zo zeker van dat ze de enige waarheid is, dat ze daardoor andere manieren om iets over de realiteit te weten te komen, niet meer kan accepteren. De geneeskunde is er bijvoorbeeld, als tak van wetenschap, zeker van dat alle andere geneeswijzen kwakzalverij zijn en dus intolerabel zijn. Door die hardnekkigheid werd al heel veel kennis uitgeroeid.”
Kennis zit van binnen
Later komt hij in contact met een inheemse genezeres en ze praten over zijn wanhoop over wat we aan het kwijtraken zijn.
De genezeres zegt: “Ja, vroeger bezaten we veel kennis over genezen en kruiden. Dat is voor het merendeel verdwenen”.
De genezeres zweeg een minuut. En daarna:
“Maar dat is niet het hele verhaal. Er zijn namelijk altijd mensen met kennis geweest. Wanneer de nood het hoogst is, is er altijd iemand die zich de oude kennis herinnert. Gebruiken kunnen misschien verloren gaan, maar de informatie zit hier en hier”, en de genezeres wees op haar hoofd en hart. “Alles zit in ons binnenste, zodat we het kunnen vinden”.
Robert besluit:
“Haar genezende gave kwam niet voort uit een westerse scholing en ook niet een opleiding in traditionele geneeswijzen. Die kwam van binnenuit.”
Zus weet dat ze doodgaat
In een ander hoofdstuk vertelt hij dat hij in een dorp in Maleisië op bezoek is om een onderzoek voor te bereiden voor een team die geen Maleis spreekt. Als het team aan de slag is en hij dus niets meer te doen heeft hoort hij van een vrouw die erg ziek is, eigenlijk op sterven na dood.
Hij werpt zichzelf dan op als haar redder door te zeggen dat ze onmiddellijk naar het ziekenhuis moet om geopereerd te worden.
Achteraf schaamt hij zich diep voor wat hij heeft gedaan. Dus hij beschrijft hier eigenlijk zijn eigen blamage.
Van tevoren werd hem al drie of vier keer duidelijk gemaakt dat het toch eigenlijk zijn zaak niet was. Er werd steeds gezegd:
“Ze is al een hele poos ziek en gaat binnenkort sterven.”
Toen het hem gelukt was zijn goede daad te verrichten en daarna zat uit te rusten, kwam er een vrouw naar hem toe die zei:
“Weet u wel wat u gedaan heeft? Zus is heel ziek. Al vijf jaar. Zus weet dat ze doodgaat, haar man weet dat ze doodgaat, haar kinderen weten dat ze doodgaat, iedereen weet dat ze doodgaat. We zorgen voor haar zo goed als we kunnen. We koken voor haar. We zitten de hele dag bij haar.”
Ze weeg even om diep adem te halen.
“En dan komt u. U sleurt haar uit haar huis, weg uit het dorp.
Wat geeft u het recht om haar weg te halen bij haar man, haar kinderen, de kampong? Nu is ze daar met vreemden. Ze ligt in een koude kamer. Het ruikt er vreemd….
Ze is ziek, ze moet ons om zich heen hebben.
Wie denkt u wel dat u bent? Tuan Allah, de here God zelf, dat u zomaar onze kampong binnen kan komen en een van ons uit ons leven weg te halen. En wat nu? Wat moeten we nu?”
Later mijmert Robert:
“In de westerse werkelijkheid vinden we dat de dood overwonnen, verslagen en zo lang mogelijk ontkend moet worden. Een arts heeft de strijd verloren als er iemand doodgaat. We moeten zolang mogelijk blijven ademhalen.
We besteden meer geld aan het in leven houden van enkelen dan aan het gezond houden van het hele volk.
We besteden daar ook heel veel grondstoffen aan. Als we dus het leven vernietigen om een leven te redden is onze beschaving tot uitsterven gedoemd.”
Genezen is iets wat het lichaam zelf doet
Volgens Robert is wat genezers over de hele wereld gemeen hebben, de overtuiging dat genezen een aangeboren eigenschap is.
Hoe meer hij over de westerse medische wetenschap te weten kwam, des te meer realiseerde hij zich dat ons geneeskundig systeem niet op genezen gericht was:
“Arts én patiënt zijn er namelijk van overtuigd dat genezing door medicijnen komt, door ingrijpen van buitenaf.
En vergeten dus dat genezen eigenlijk iets is wat het lichaam zelf doet mogelijk met behulp van of daartoe gestimuleerd toe door een genezer.
De nadruk op de technologische kant van genezen door de medische wetenschap houdt de boodschap in dat het menselijk lichaam een soort machine is, die voor een leek veel te ingewikkeld is om te begrijpen, laat staan er grip op te hebben.”
Systemen wortelen in overtuigingen
Robert zet een aantal geneeskundige systemen op een rijtje:
“De Chinese geneeskunde is gebaseerd op de gedachte dat ons lichaam een energieveld is, dat in verbinding staat met andere energievelden. Als het energieveld verstoord is, kan je het prikkelen of stimuleren. Kruiden, eetgewoonten, acupunctuur en lichaamsoefeningen zijn manieren om de vele energieën in ons lichaam èn eromheen op elkaar af te stemmen en in balans te brengen.”
“In de Westerse geneeskunde is een ziekte een aanval van buiten het lichaam, meestal door micro-organismen. Dat wil zeggen dat een patiënt een slachtoffer is.”
“Maleisiërs geloven dat elke kwaal veroorzaakt wordt door disharmonie. Genezing houdt voor een Maleisiër in dat de harmonie in de omgeving van de patiënt hersteld wordt, lichamelijk en maatschappelijk. De hele Maleisische cultuur is er trouwens op gericht op het in stand houden van de harmonie, tussen mensen onderling en tussen mensen en hun omgeving.”
“De inheemse bevolking ziet ziekte nog weer anders. Voor hen is ziekte een signaal, een waarschuwing. Genezing is dus uitzoeken wat er mis is, zodat je dat kunt rechtzetten of veranderen. Misschien is dat een vorm van gedrag, maar het kan ook een gedachte of een gevoel zijn, of zelfs een woord. Voor de inlanders ligt de genezing bijna volledig in handen van de zieke. Een ander kan hooguit meehelpen uit te zoeken wat er mis is. En wegen openen waardoor de genezende energie bij de patiënt kan binnenkomen.”
Het zou mooi zijn als systemen elkaar willen en kunnen aanvullen. De arrogantie van de westerse geneeskunde is soms stuitend. Zo arrogant als Robert in de situatie met de stervende vrouw. En dat terwijl de westerse geneeskunde slechts ook gewoon een manier is die iets kan toevoegen aan de kennis van genezen.
De westerse geneeskunde kan leren van het antwoord van een inheemse Maleisische bomoh (genezer) die tot verbazing van Robert ook af en toe westerse geneesmiddelen geeft aan zijn patiënten. Die was op zijn beurt namelijk ook verrast: “Waarom zou ik niet? Ze werken!”
Peter van de Griendt
(Dank aan Robert Wolff voor dit boek. De stukjes tussen quotes zijn letterlijk aangehaald uit het boek.)
Lees ook:
- De winterblues en lichttherapie
- Geen foto van het Noorderlicht
- Streven naar spirituele verlichting, een zinloze bezigheid?
- Een zingende bultrug geeft zijn verhaal door
- Prognos ® Computerdiagnose volgens acupunctuur
AltNed 